Dili, 08 marsu 2024 (RCC) Konsellu Nasional Segurança Soberania Alimentar no Nutrisional Timor-Leste (CONSSAN-TL, Sigla Português) hala’o reuniaun dahuluk ho membru sira hodi estabelese ekipa servisu hodi kombate mall nutrisaun iha timor-leste.
Iha entrevista ho director ezekutivu CONSSAN-Tl Komar Mendonça hateten Conssan-tl antes ne’e iha Ministerio Agrikultura no Peskas maibé iha dekretu lei numeru 9/2024 13 fevereiru, atribui ona kompetensia ba iha Consstan-tl hodi halo servisu interministerial nian.
ʺ Objetivu enkontru ho membru Conssan-tl sira hodi fo nafatin servisu iha interministerial tamba Consstan-Tl agora hanesan orgaun interministerial, no enkontru ida ne’e hanesan enkontru dahuluk hodi formaliza ka estabelese ekipa servisu ba iha Consstan-Tl nian, tamba antes ne’e Consstan-tl iha ministeriu agrikultura no peskas maibé dekretu lei numeru 9/2024 13 fevereiru, atribui ona kompetensia ba iha Consstan-Tl hodi halo nia servisu interministerial nian, tamba ida ne’e ohin ami konvida liña ministerial sira hotu ajensia ONU nian, no ajensia ba dezemvolvimentu sira ne’ebé mak servisu iha aréa seguransa alimentar no nutrisional mai hola parte iha ne’e, atu partilla ba sira kona-ba servisu CONSSTAN-TL nian iha IX governu konstituisional nian ba oin.’’ Dehan director ezekutivu CONSSTAN-TL iha salaun enkontru Ministerio Agrikultura Peskas no Floresta, Comoro.
Direktor ne’e akresenta tan katak timor-leste labarik sira ho idade tinan lima (5 ) mai kraik afetadu mall nutrisaun ka stunting 47% liu-liu labarik sira iha area rural.
ʺIta nia ajensia peskizadór sira relata dadus mai ita katak timor-leste husi ita nia labarik ho idade tinan lima (5) mai kraik afetadu ba mall nutrisaun ka stunting ho pais badak no krekas porsentu ha’at nulu resin hitu (47%) kuaze metade husi ita nia labarik sira afetadu ba iha mall nutrisaun liu-liu labarik sira iha area rural ida ne’e situasaun ida ne’ebé bolu atensaun ba ita hotu tamba ne’e situasaun seriu, nasaun la tau atensaun asuntu ida ne’e mak sei prejudika iha futuru bainhira la konsege atu bele proteje an husi mall nutrisaun ida ne’e sei fo impaktu ba ita nia rekursu humanu iha futuru.ʺ
Iha sorin seluk Director Jeral Koperativa Ministerio Agrikultura Peskas no Floresta Rofino Soares Gusmão hateten asaun hotu-hotu atu atinje hodi responde ba iha mall nutrisaun 47% ohin loron ne’e intervensaun ema hotu nian ne’e duni tenke tau atensaun.
ʺ Ita hare fila fali ba kotuk buat balun ita halo ona, no agora ita hare ba oin oinsa mak dezemolve di’ak liu tan CONSSTA-TL liu husi kordenasun servisu, signifika katak ema barak kestiona kona-ba Consstan-tl nia servisu lolos ne’e saida, maibé CONSSTAN-TL nia servisu durante iha ministeriu agrikultura pekuaria peskas no floresta, mak nia halo kordenasaun servisu de’it, no asaun hotu-hotu hodi atinje atu responde ba iha numeru mall nutrisaun 47% ne’ebé ohin loron ita hetan ne’e preokupasaun no intervensaun ita hotu nian, ida ne’e mak ita tenke tau iha konsiderasaun labele dun malu maibé ita nia papél ne’e importante tamba indikadór atu sukat ba iha mall nutrisaun ne’e buat barak ne’ebé mak multisektoral indikadór.ˮ
Director jeral ne’e mensiona tan katak servisu sira ne’e hala’o bazeia ba idak-idak nia kna’ar ho responsabilidade ne’e importante atu redus mall nutrisaun ida ne’e laos husi governu de’it, maibé sura mos ho parseiru ajensia sira nia hanoin, sira nia servisu no esforsu mak bele redus problema, liu-liu iha mall nutrisaun ka stunting ne’ebé agora dadaun ita hasoru.
Jornalista: Sergio Borges
Editor: Luhamutu