Dili 26 Marsu 2024 (RCC)-Ministeriu Saúde liu husi vizilansia epidemologico regista kazu asu tata ema hamutuk 22 no ida hetan positivu virus ribes kazu ne’e fo sai husi Ministeriu Saúde.
iha entrevista ho Vise Ministru Saúde Fortalesimentu Instituisionál Jose dos Reis Magno hateten programa family medicine program, ida ne’e importante tebes tamba hare’e katak durante ne’e ita nia mediku sira kona-ba kuidadu saúde primaria iha postu saúde sira, seidauk iha mediku senior ne’ebé mak kolokadu iha ne’eba, entaun ho programa ida ne’ebé halo atu bele hasa’e kapasidade ba mediku sira, iha area klinika no mósiha jestaun iha saúde publika.
ʺOhin asinatura dokumentu hirak ne’e signifikante tebes husi parte ida-idak nian hanesan asina husi, magnifiku reitor untl, presidente INSPTL no mósDirektor Ezekutivu Hospital Nasional Guidu Valadares,(HNGV) halo konkordansia ida hodi atu hala’o formasaun sira kona-ba estudu mediku sira iha area family medicine program, programa ida ne’e importante tebes tamba ita hare’e katak durante ne’e ita nia mediku sira kona-ba kuidadu saúde primaria iha postu saúde sira seidauk iha mediku senior ne’ebé mak kolokadu iha postu saúde sira, entaun ho programa ida ne’e importante tebes ba ita atu halo no hasa’e kapasidade ba ita nia mediku sira, iha area klinika no mósiha jestaun nian ne’ebé iha saúde publika, ho nune’e bainhira tinan rua depois kursu ne’e remata sira sei ba iha munisipiu sira, no numeru ne’ebé mak sei asesu mak ema nain ruanulu resin lima (25) ho nune’e ita hahu uluk ho munisipiu tolu hanesan,covalima, Ermera, no mósRAEOA no teknikamente ita sei espalla mósba iha munisipiu sira seluk, no programa ida ne’e hetan apoiu makas husi governu Australia.’’dehan vise ministru iha salaun enkontru palasiu da cinzas,caicoli dili.
Vise Ministru ne’e móssalienta tan katak kona-ba virus ribes ne’e hanesan kazu foun ida ne’ebé foin akontese iha ita nia rai ida ne’e ita konsidera situasaun emerjensia.
ʺ Kona-ba moras virus ribes ne’e hanesan ita hotu hatene katak moras ribes ne’e hanesan kazu foun ida ne’e foin mak akontese iha ita nia rai entaun ita konsidera ida ne’e situasaun emerjensia maibe governu ho nia estrutura tomak alerta hela situasaun ne’e, hahu husi asu tata ita nia sidadaun sira iha postu administrativu Pasabe mai to’o iha Oecusse villa, depois de tata ida ikus ne’e ita nia sidadaun ida móslakon vida,entaun ita hotu tenke tau atensaun ba situasaun ida ne’e karik ita sira ne’ebé hakiak asu iha uma ita tenke kuidadu hodi prevene mais espera katak asu ne’ebé ita hakiak iha uma ne’e la imfentadu atu nune’e labele fo risku bo’ot ba ita nia populasaun sira kona-ba asu tata durante registu iha vizilansia epidemologico hamutuk ema nain ruanulu resin rua (22) mak asu tata sira no ida mak tuir rezultadu laboratorium ne’ebé hala’o husi ita nia traballadór INSPTL nian katak ida mak hetan positivu, no sira ne’ebé asu tata ne’e ita halo ona intervensaun hodi fo vasina ba sira.’’ Nia hateten
Iha Sorin Seluk Reitor Universidade Nasional Timor-Lorosa’e (UNTL) Joᾶo Soares Martins akresenta katak hahu husi iha tinan 2014, UNTL hamutuk ho minsteriu saúde no nasaun Australia mak inisia programa ida ne’e.
“Iha programa ida ne’e untl hola parte iha inisiu tamba programa family medicine program hahu kedas iha tinan 2014, ne’ebé untl móshamutuk kedas ho minsteriu saúde no nasaun Australia mak inisia depois funsiona durante tinan naruk nia laran hafoin para tia agora mak ita foin atu kontinua fali programa ida ne’e, no ha’u hanoin katak to’o ona tempu ita Atu bele reforsa fali ita nia pesoal saúde sira liu-liu iha mediku sira atu bele iha koñesimentu di’ak iha area jestaun no area seluk ne’ebé iha, formasaun ne’e sei ho durasaun durante tinan rua no programa ne’e fahe entre koñesimentu iha area saúde publika nian, no untl nia papel mak oinsa atu asegura prossesu ne’e la’o tuir padraun kurikulum ne’ebé iha.”hakotu reitor UNTL
UNTL nia responsabilidade mak oinsa atu fo diploma bainhira sira termina sira nia kursu tamba kursu ne’e post-graduasaun entaun iha kriteria UNTL nia sira tenke prense kriteria katak sira tenke termina minimu 60 tes atu bele kualifika hanesan post-graduadu bainhira ba masteradu tenke 120 tes, hahu husi tinan 2014 untl hala’o fo formasaun ba pessoál médiku barak ona iha programa family medicine
Jornalista : Sergio Borges
Editor : Luhamutu
