Dili, 09 abril 2024 (RCC) Komunidade sira husi aldeia 12 de Outubru Suku Comoro Postu Administrativu Dom Aleixo, Munisipiu Dili, durante ne’e komunidade hasoru problema ba be’e moos durante tinan 1999 mai to’o agora.
Iha entrevista Salvador do Reis hateten, durante ne’e sira hola be’e mo’os mak uza ba nesesidade moris loro-loron nian.
“Iha ami nia aldeia 12 outubru komunidade sira durante tinan 1999 to’o mai agora ami seidauk asesu ba be’e mo’os, tamba estadu seidauk dada duni be’e mo’os mai iha aldeia refere, ne’e duni kona-ba be’e mo’os, ba be’e haris ami la buka ami uza sanio de’it, maibe kona-ba be’e ne’ebé ami konsumu ne’e ami hola de’it ema fa’an ne’e, lima liter ne’e ida centavus lima, ami to’o agora la asesu ba be’e mo’os ida, sira konsege dada duni maibe ami uza la to’o fulan ida be’e laiha ona, entaun to’o agora ne’e ami uza lo’os de’it be’e ne’ebé ami sosa ne’e, kona-ba be’e ne’ebé ami la asesu ne’e kleur tona hahu husi tempu indonesia mai to’o agora, kona-ba survei ne’e governu,no ONG estudante tantu kompañia barak mak mai halo survey ba fatin ida ne’e. ” dehan Salvador iha nia fatin aldeia 12 outobru.
Komunidade ne’e mos husu ba governu atu tau atensaun ba iha ba komunidade hodi buka meus oinsa atu dada netik be’e mo’os mai iha aldeia 12 outobru ida ne’e.
“Ami hato’o hela ba governu pelu menus be’e han hemu ne’e ami mak buka rasik, ami la husu ba estadu, maibe kona-ba be’e ne’e importante mai ami, bainhira be’e mak laiha ne’e ita hanesan animal, sorti agora dadaun timor ukun an ne’e kareta lori be’e tama sai bairo iha aldeia ida ne’e, hodi ami sosa se lae ami povu bele sai hanesan animal, tan ne’e ami fo hatene ba ita bo’ot sira katak, fo hatene ba governu para buka meus oinsa hodi dada netik be’e mai iha ami nia aldeia refere.” Akresenta nia
Hatan ba problema refere, xefi suku Comoro Elizio Jose da Silva Marcal hateten, autoridade lokal servisu hamutuk ho kompania PDM iha planu atu dada be’e mo’os ba aldeia 12 outubru.
“ Iha tinan ida ne’e ami parte suku iha ona planu husi aldeia mak mai hodi hare’e ba saida mak prioridade iha aldeia ne’eba, entaun sira hato’o programa barak tebes iha ne’e, maibe ami hare’e ba prioridade rua de’it maka hanesan estrada no baleta ne’e pakote ida, no ida seluk mak be’e mo’os entaun ida ne’e mak ami haruka ona ba iha postu depois ba liu iha munisipiu, tamba iha PDM hateten suku ida mai ho programa ida de’it, entaun ami suku comoro hatama progrma rua, no programa ne’e sei tau ba iha tinan 2025 entaun karik sira dehan sira hare’e liu ba be’e entaun sira tenke hare’e husi aldeia hotu ne’ebé iha suku ida ne’e karik ba estrada mos hanesan maibe husi suku hakarak liu mak be’e mo’os.” dehan xefe suku iha fatin sede suku Comoro Dili.
Xefe suku hatutan nu’udar autoridade rekomenda ba parte kompania atu lalais dada be’e mo’os ba suku Comoro.
“Hanesan suku ami sempre rekomenda no PDM sira mos hakas an hodi hatama be’e mo’os maibe ida ne’e tuir planu ne’ebe iha, ita bele rekomenda ba mos sira mai tuir, buat ne’e iha planu ona, hodi tama iha suku comoro hanesan sira husu Be’e Mo’os Timor-Teste ( BTL) tama iha suku comoro no sira mos haka’as-an bele mos iha 2025 sira foti duni planu ida ne’e ka lae, tamba programa ne’e suku hotu hatama entaun dalaruma sira sei hare’e liu ba suku sira ne’ebé vulneravel liu entaun hanesan suku programa ami hato’o de’it maibe desizaun sira ne’e sira mak foti entaun dalaruma to’o tia mandatu hotu mos sei la realiza.” Nia hakotu
Jornalista : Estajiada Franciana Dos Santos.
Editor : Luhamutu.
