Dili, 06 Juñu 2024 (RCC)-Dalan Ninin Kolmera Mak Sai Fatin ba Alberto, João no Simão Hodi Fa’an Telefone Buka Osan Hodi Sustenta ba Nesesidade Uma Laran Nian.
Iha entrevista vendedor Simão Freitas mós esplika, telefone hirak ne’ebé mak nia fa’an, dala-ruma ema sosa no dala-ruma mós ema la sosa.
“Fa’an telefone atu sustenta ba moris loro-loron nian, tanba moris iha Dili ne’e tenki fa’an buat ruma mak ita bele uza ba han hemu nian, no ha’u komesa fa’an telefone kuaze tinan sanulu resin ona, dala-ruma ema sosa no dala-ruma mós loron tomak ema la sosa, karik loron ida ema sosa entaun hetan $2 ka $3 no mos bele to’o $5 hanesan ne’e de’it, osan ne’ebé hetan husi fa’an telefone dala-ruma la sufisiente, maibé ha’u tenki simu realidade, tanba ida ne’e mak atividade loro-loron nia mai hau atu halo, osan ne’ebé ha’u hetan ne’e uza liu ba han no hemu de’it.” Dehan nia.
Aliende ne’e, Simão fa’an telefone no hakerek mos SDSB inlkui mos hadia telefone a’at ne’ebé mak ema lori ba nia fatin, tanba ne’e Simão mós husu ba joven sira keta kria de’it problema, maibé tenki buka osan hodi sustenta ba moris lor-loron nian.
“Ha’u fa’an telefone iha fatin ne’e, dala-ruma mós dadersan ema mai hakerek SDSB no ema lori telefone a’at mai ha’u hadia, entaun ha’u bele hadia no telefone hirak ne’ebé ha’u hadia ho nia kustu $14, $13 ka $15, tanba ne’e ha’u husu ba joven sira ne’ebé mak balun halimar de’it iha uma, labele buka atu provoka malu, labele hirus malu hela de’it, maibé ita tenkiser buka osan hodi sustenta ita nia moris loro-loron”, Tenik Nia
Nune’e mós vendedor Alberto Soares de Jesus hateten katak, tanba situasaun família obriga, tenki fa’an telefone iha dalan ninin hodi buka osan hodi sustenta nesesidade loro-loron nian.
“Hakarak fa’an telefone tanba moris hanesan forma familia ona, entaun ha’u buka osan liuhosi fa’an telefone, no telefone hirak ne’ebé mak ha’u fa’an ne’e ha’u nian rasik, tanba ne’e rendimentu ne’ebé hetan husi fa’an telefone uza hodi sustenta nesesidade loro-loron nian, ha’u komesa fa’an telefone iha tinan 2010, telefone tombol sira ne’e ami sosa iha agen $8, mai fa’an fali iha ne’e $10 de’it no ami hetan bonus $2, dala-ruma ami lobi kliente mak ho kustu $13 hanesan ne’e de’it, no telefone android vivo ami sosa iha agen $45 no mai ami fa’an fali $50 ka $60.” Dehan Alberto.
Iha fatin hanesan, João Grasiano Ximões mós informa, dahuluk nia fa’an de’it telefone no ikus nia tau osan hamutuk hodi sosa fali sasán sira seluk hodi fa’an.
“Tanba ekonómia mak obriga, ha’u tenki fa’an sasán atu bele hetan osan hodi sosa hahán atu sustenta ba familia uma laran, no hahu iha tinan 2014 ha’u komesa fa’an ona telefone, no sasán sira ne’ebé mak ha’u fa’an ne’e ha’u nian rasik, ha’u ba sosa iha agen mak lori mai fa’an fali iha ne’e, primeiru ha’u fa’an telefone, hafoin oklu no ami fa’an uluk oitoan tuir osan ne’ebé ami iha hafoin ema sosa hotu ona mak tau osan hamutuk fali hodi ba sosa tan relojiu liman nian, karteira no oklu no aumenta barak hodi fa’an to’o agora, tanba ne’e rendimentu ne’ebé maka kada loron ami hetan depende ba ema mai sosa, agora dala-ruma loron ida hetan bonus $15 ka $20, maibé tinan uluk loron ida hetan bonus minimu liu mak $15 no maximu mak $20 ka $30.” Informa Grasiano.
Enkuantu, vendedór sira rekomenda ba parte governu atu kria netik kampu de traballu ba povu ki’ik sira atu bele servisu, tanba agora ne’e povu barak mak terus ba osan, ho nune’e balun ba rai-liur no balun provoka malu, tanba situasaun ne’e mak halo povu ki’ik sira moris la hakmatek no terus ba bei-beik.
Jornalista Estajiaria : Adelia Mendonça
Editor: Luhamutu