Dili, 03 Outubro 2024 (RCC)_.Primeiru Ministru Kay Rala Xanana Gusmão hasoru malu ho Prezidente Repúblika José Ramos Horta ko’alia kona ba partisipasaun Timor Leste (TL) nian iha Nova Yorke kona ba reuniaun asembleia jerál Nasoens Unidas ba dala 79 ne’ebé hala’o tiha ona iha loron 20 to’o loron 27 fulan Setembru tinan ne’e.
Iha entrevista ho Primeiru Ministru Kay Rala Xanana Gusmão, hafoin remata enkotru ho Prezidente Repúblika José Ramos Horta iha Palásiu Prezidensiál Ai- tarak laran hodi haktuir ba Jornalista katak, Hasoru malu ho Prezidente Repúblika informa kona ba aktividades ne’ebé hala’o iha Nova Yorke, iha loron kinta -feira (03/10/2024).
“Hasoru malu ho Prezidente Repúblika informa kona ba aktividades ne’ebé hala’o iha Nova Yorke no prezidente mós loraik ne’e atu sai. No mós Informa ba prezidente katak iha loron 8 ba fali Summits Asean iha Laos, depois iha loron 11 sei liu ba Portugál, vizita ofisiál ba Portugál fila fali to’o iha Jakarta iha loron 19 no mós iha loron 20 fulan ne’e nia laran sei ba partisipa seremonia posse Governu foun Indonézia nian,” hateten Primeiru Ministru Kay Rala Xanana Gusmão.
Aliende ne’e mós Nia informa.tan katak, fo hatene mós ba Prezidente Repúblika kona ba Orsamentu Jerál Estadu (OJE) ba tinan fiskal 2025 nian ne’ebé haruka ona ba Parlamentu nasionál iha loron 1 fulan Outubru tinan ne’e ho valor biliaun $ 2.6.
“No ami ko’alia de’it buat balun enjeral fo hatene mós ba prezidente katak orsamentu iha dia 1 haruka tiha ona ba Parlamentu nasionál totál 2 bilioens seis sentu e tal.milioens, maibé lolos ne’e 2 bilioens sentu e sete de’it. Restu ne’e husi fundu, sura husi sosial ninian ho ninia reseita ho mós saldu ne’ebé iha Raeoa hala’o ne’e hotu hamutuk mak sai 2 bilioens 6 sentos,” dehan Primeiru Ministru Xanana.
Nune’e mós nia akresenta katak, iha konsellu Ministru iha tinan ida ne’e ladun halo buat ruma tanba sei buka tuir iregularidades sira iha jestaun osan povu nian tan ne’e haruka ona lei ida ba Parlamentu Nasionál hodi diskute atu nune’e bele aprova hodi nune’e bele hamosu auditoria interna iha instituisaun estadu nian tomak hodi nune’e bele kontrola despeza no gastu sira tanba ne’e loke ona konkursu hodi nune’e bele asina kontratu ho kompanha internasionáis sira mak mai halo auditoria.
“Ami iha konsellu ministrus ha’u dehan tiha ona ba Ministru sira katak tinan ida mai ne’e la dun halo buat ruma tanba buka atu hare’e kona ba iregularidades iha jestaun osan povu nian ne’e. No mós Iregularidades barak teb-tebes ne’ebé ami mós haruka ona lei ami aprova tiha ona sei ba Parlamentu hodi deskuti hodi mai iha ne’e. Maibe, ida ne’e la’ós urjenti liu tanba só aplika ba iha OJE iha 2025 ninian. Nune’e mós ami aprova atu buka hamosu auditoria interna iha instituisaun estadu nian tomak hodi ita bele kontrola despeza gastus no buat sira ne’e hotu para bele halakon osan povu nian ne’e, no ami loke ona konkursu atu halo auditoria ba iregularidades barak tebes ne’ebé mosu ne’e, no la kleur atu asina kontratu ho kompanha internasionáis mak mai halo auditoria,” katak PM Xanana.
Jornalista : Tonia Neto
Editor : Luhamutu